Aronia - owoc do zadań specjalnych! 10 super-mocy potwierdzonych badaniami

Oto 8 właściwości aronii, które sprawiają, że aronia zasłużyła sobie na status „super-owocu do zadań specjalnych”.

Aronia zawiera od 2000 do 8000 mg polifenoli na 100 g suchej masy, co czyni ją jednym z najbogatszych w polifenole owoców. Dominują antocyjany i procyjanidyny, wraz z innymi polifenolami jak flawanole i kwasy fenolowe (np. kwas chlorogenowy). Związki te skutecznie neutralizują wolne rodniki. Dzięki temu chroni komórki przed uszkodzeniami, spowalnia procesy starzenia i zmniejsza ryzyko rozwoju chorób nowotworowych. To czyni aronię idealnym owocem dla… pilotów, którzy są narażeni na promieniowanie jonizujące powodujące wytwarzanie wolnych rodników, które uszkadzają lipidy, białka i DNA. Najlepszą metodą na zmniejszanie szkód wyrządzanych przez wolne rodniki jest podawanie silnych antyoksydantów i właśnie tu do akcji wkraczają owoce aronii oraz sok z tych owoców.

Dieta, to szalenie ważny, a wciąż niedoceniany element profilaktyki i leczenia chorób układu krążenia - jednej z głównych przyczyn zgonów w Polsce i na świecie. W jaki sposób może pomóc nam w tym aronia? Aronia działa wielokierunkowo na korzyść naszego serca. Polifenole i antocyjany stymulują produkcję tlenku azotu (NO) w śródbłonku naczyń krwionośnych, co sprzyja ich rozluźnieniu i poprawia elastyczność. Dodatkowo związki zawarte w tych owocach oddziałują na układ renina-angiotensyna-aldosteron, który reguluje objętość krwi oraz zawartość sodu i potasu, a to bezpośrednio przyczynia się do obniżenia ciśnienia tętniczego. Efekt ten jest szczególnie wyraźny u osób po 50. roku życia. Ponadto antocyjany aroniowe pomagają obniżać poziom „złego” cholesterolu LDL, trójglicerydów oraz cholesterolu całkowitego. Jeśli dodamy do tego obecność witamin A, C i E oraz składników mineralnych, takich jak potas i magnez, aronia jawi się jako idealny produkt w profilaktyce miażdżycy, zawału serca czy udaru mózgu.

Cukrzyca typu 2 to kolejna, obok chorób układu sercowo-naczyniowego, choroba cywilizacyjna naszych czasów. I tu także aronia może okazać się pomocna - ekstrakty z aronii wykazują zdolność obniżania poziomu glukozy we krwi oraz poprawy wrażliwości tkanek na insulinę. Badania kliniczne potwierdzają, że sok z aronii może wspierać osoby z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej, zmniejszając ryzyko powikłań metabolicznych. Antocyjany stymulują wydzielanie insuliny, natomiast kwas chlorogenowy wpływa na aktywność enzymów uczestniczących w metabolizmie glukozy i dodatkowo ogranicza jej wchłanianie w jelicie cienkim. Wypicie pół szklanki soku z aronii po obfitym posiłku może ułatwić jego trawienie i korzystnie wpłynąć na kontrolę glikemii. Warto jednak pamiętać, że mówimy o korzyściach zdrowotnych wyłącznie wtedy, gdy sięgamy po przetwory aroniowe bez dodatku cukru lub ewentualnie słodzone stewią.

Stres oksydacyjny przyspiesza procesy neurodegeneracyjne. Polifenole aronii mogą chronić neurony przed uszkodzeniami i wspierać sprawność poznawczą. Badania naukowców z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie potwierdzają, że ekstrakty z aronii ograniczają procesy zapalne i stres oksydacyjny w mózgu, co może chronić przed rozwojem chorób neurodegeneracyjnych, w tym choroby Alzheimera. Coraz częściej zwraca się uwagę, że dieta uboga w cukier, a bogata w antocyjany, zawarte m.in. w aronii, może wspierać profilaktykę zaburzeń pamięci i spowalniać procesy starzenia się mózgu. To kolejny już dowód, że zwykłe lokalne produkty naszej diety mogą pełnić rolę skutecznej i bezpiecznej profilaktyki.

Nie tylko witamina C wspiera układ immunologiczny. Aronia zawiera związki, które modulują odpowiedź odpornościową organizmu. W jednym z badań prowadzonych w domach opieki regularne picie soku aroniowego zmniejszało liczbę infekcji dróg moczowych i ograniczało konieczność stosowania antybiotyków. Inne prace wskazują również na jej potencjał przeciwwirusowy. Co więcej, sezon na aronię przypada u schyłku lata - to idealny moment, aby w naturalny sposób budować odporność na jesienno-zimowe dni i sezon grypowy. Włączając aronię do diety właśnie teraz, możesz zadbać o zdrowszą zimę dla całej rodziny.

Przewlekły stan zapalny nie daje wyraźnych objawów, ale stopniowo wyniszcza organizm i zwiększa ryzyko chorób serca, otyłości, a także nowotworów. Aronia, bogata w związki o działaniu przeciwzapalnym, może działać jak naturalny „wyciszacz” tych procesów. Włączenie jej do codziennych posiłków w formie soku, proszku czy suszonych owoców - to prosty krok w stronę lepszego samopoczucia i zdrowszej przyszłości. Pamiętaj jednak, że tu liczy się regularność!

Stres oksydacyjny i przewlekłe stany zapalne przyczyniają się do uszkodzeń wielu narządów, w tym także wątroby. Polifenole obecne w aronii ograniczają te procesy, chroniąc komórki przed degeneracją i wspierając naturalne mechanizmy regeneracyjne. Badania wykazały, że antocyjany aroniowe działają ochronnie i regenerująco na tkankę wątrobową, a także obniżają stężenie enzymów wątrobowych - parametrów krwi świadczących o kondycji tego narządu, bilirubiny oraz mocznika. Wyniki te zaobserwowano u szczurów, jednak sugerują one, że aronia może korzystnie oddziaływać również na wątrobę człowieka, chroniąc ją przed szkodliwymi czynnikami środowiskowymi i wspierając jej regenerację. Warto dodać, że powiększenie wątroby i upośledzenie jej funkcji to częste powikłanie cukrzycy, co stanowi kolejny argument przemawiający za włączeniem aronii do diety osób z tym schorzeniem.

Hiperurykemia, to nie tylko dna moczanowa. Podwyższony kwas moczowy zwiększa też ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, takich jak nadciśnienie tętnicze czy choroba wieńcowa, a także wpływa na ryzyko cukrzycy typu 2 i stopniowo uszkadza nerki, potencjalnie prowadząc do ostrego uszkodzenia nerek i przewlekłej choroby nerek. Nowe badania sugerują, że regularne spożywanie aronii może obniżać poziom kwasu moczowego na równi z popularnym lekiem, zmniejszając ryzyko nie tylko ataków dny moczanowej, ale i wielu chorób.

Świeża aronia jest wytrawna, dlatego najczęściej wykorzystuje się ją w przetworach. Na rynku dostępne są soki, konfitury, owoce suszone, mrożone czy liofilizowane. Coraz popularniejsze stają się proszki aroniowe, które można dodawać do smoothie, owsianki czy jogurtu. Ważne, aby wybierać produkty bez dodatku cukru - wtedy faktycznie korzystamy z pełni zdrowotnych właściwości aronii.

Jeśli przeszkadza Ci cierpki smak aronii dosłodź ją stewią lub połącz z jabłkami, które nieco złagodzą wytrawny smak aronii. Taki dżem aroniowo jabłkowy to fantastyczny dodatek do mięs oraz słodkich dań.

Zapomnij o egzotycznych super-foods, aronia rośnie tuż obok - w polskich ogrodach i sadach. Jest tania, dostępna, nasza lokalna i ekologiczna. Wyróżnia się niezwykłym bogactwem składników bioaktywnych, które wcale nie ustępują, a często przewyższają te obecne w modnych owocach z importu.

Zostań lokalnym patriotą i jedz aronię - owoc, który całkowicie zasłużył na miano „do zadań specjalnych”. Jej działanie obejmuje ochronę serca, regulację poziomu cukru, wsparcie odporności, mózgu, wątroby i nerek. Dlatego warto, by częściej gościła w naszej diecie - nie tylko jako wspomnienie soku z babcinej spiżarni, ale przede wszystkim jako składnik codziennych posiłków.

Źródło: Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw

Więcej infografik promujących sezon i walory prozdrowotne, więcej zdjęć owoców i plantatorów - PressKit