W sezonie jagodowym nie może go zabraknąć! Agrest wraca do łask – i dobrze, bo jego działanie przeciwzapalne, wspierające trawienie i oczyszczające organizm zasługuje na uznanie! Wskakuj w jagodową sztafetę i sprawdź, jak agrest może odmienić Twoje codzienne odżywianie.
Jagodowa sztafeta – kolejny gracz wkracza do akcji, agrest na półmetku sezonu
W sezonie jagodowym nie może go zabraknąć! Agrest wraca do łask – i dobrze, bo jego działanie przeciwzapalne, wspierające trawienie i oczyszczające organizm zasługuje na uznanie. A smak przywołuje najlepsze wspomnienia z dzieciństwa. Jagodowa sztafeta trwa, a agrest to zawodnik, którego nie możesz przegapić.
Agrest, to nasz kolejny lokalny skarb, który przez ostatnie lata był nieco zapomniany. Na szczęście wraca i to nie jako byle kto, a jako superowoc o udowodnionych wieloma badaniami właściwościach prozdrowotnych. W porównaniu do wielu importowanych „superfoods”, agrest ma jedną wielką przewagę – świeżość, lokalność i brak konieczności transportu przez pół świata.
Skład odżywczy – filiżanka zdrowia
Porcja 100 g agrestu dostarcza:
- Kalorie: 46 kcal
- Błonnik: 3 g
- Węglowodany: 8g
- Białko: 0,8 g
- Tłuszcz: 0,2 g
1. Niskokaloryczna przekąska, która naprawdę syci
Filiżanka agrestu dostarcza aż 1/3 dziennego zapotrzebowania na witaminę C, a także witaminy z grupy B (B5 i B6), mangan, miedź i potas. To mały owoc o dużej mocy! Dzięki niskiej kaloryczności i wysokiej zawartości błonnika, świetnie sprawdza się jako zdrowa przekąska między posiłkami lub deser po obiedzie.
Jedna filiżanka (100 g) agrestu dostarcza około 46 kcal. Już taka porcja ma wpływ na pracę naszego przewodu pokarmowego, wspierać kontrolę masy ciała i pomagać w redukcji ilości spożywanych kalorii. W jednym z badań osoby, które zjadały owoce jagodowe jako przekąskę, spożywały średnio 130 kcal mniej podczas kolejnego posiłku niż osoby, które sięgnęły po równie kaloryczne, ale słodkie przekąski o niższej wartości odżywczej.
To tylko kolejny dowód na to, że agrest to doskonały wybór dla tych, którzy chcą jeść świadomie, bez rezygnacji ze smaku.
2. Antyoksydanty – naturalna obrona komórek
Agrest zawiera silnie działające związki o działaniu antyoksydacyjnym, takie jak witamina C, niewielkie ilości witaminy E, flawonoidy i polifenole, które wspólnie neutralizują wolne rodniki – reaktywne cząsteczki uszkadzające komórki, prowadzące do stresu oksydacyjnego. A stres oksydacyjny, to przedwczesne starzenie się organizmu i rozwoju chorób cywilizacyjnych.
Dieta bogata w antyoksydanty, to niższe ryzyko wystąpienia nowotworów, cukrzycy typu 2, chorób serca i chorób neurodegeneracyjnych. To także wolniejsze starzenie się komórek, w tym komórek skóry, czyli - mniej zmarszczek. Agrest, jako owoc pełen związków fitochemicznych, może odegrać ważną rolę w profilaktyce zdrowotnej i tak popularnym dziś trendzie “longevity”.
W agreście znajdziesz m.in.:
- Flawonole – wspierają zdrowie serca, mogą działać przeciwwirusowo i przeciwnowotworowo. Główne związki to: kwercetyna, myrycetyna, kemferol i isorhamnetyna.
- Antocyjany – odpowiadają za intensywne zabarwienie owocu (fioletowy agrest ma ich więcej), wspierają zdrowie oczu, dróg moczowych, poprawiają pamięć i funkcje poznawcze, spowalniają procesy starzenia oraz mogą zmniejszać ryzyko niektórych nowotworów.
- Kwasy aromatyczne – takie jak kwas kawowy, chlorogenowy, kumarowy, hydroksybenzoesowy i elagowy – działają przeciwzapalnie i przeciwutleniająco.
- Kwasy organiczne – odpowiadają za charakterystyczny, lekko cierpki smak agrestu, a jednocześnie mogą obniżać ryzyko udaru mózgu i choroby Alzheimera.
3. Agrest kontra cukrzyca – naturalna broń w walce z „cichym zabójcą”
Cukrzyca typu 2 to jedna z najgroźniejszych chorób cywilizacyjnych XXI wieku – nazywana często „cichym zabójcą”, ponieważ przez długi czas może nie dawać objawów, a jednocześnie prowadzić do poważnych powikłań: chorób serca, udaru, demencji czy uszkodzenia nerek.
Agrest może odegrać znaczącą rolę w profilaktyce i wspomaganiu kontroli glikemii, ponieważ ma mało cukru, a jest bogaty w błonnik, który spowalnia wchłanianie cukru z przewodu pokarmowego do krwi, zapobiegając gwałtownym skokom poziomu glukozy. To czyni go idealnym składnikiem posiłków dla osób z insulinoopornością lub stanem przedcukrzycowym.
Badania laboratoryjne wykazały, że ekstrakt z agrestu działa jako inhibitor alfa-glukozydazy – enzymu odpowiedzialnego za rozkład węglowodanów w jelicie cienkim. Oznacza to, że agrest może hamować przekształcanie cukrów z pożywienia do postaci przyswajalnej, ograniczając ich przenikanie do krwi.
Dodatkowo agrest zawiera kwas chlorogenowy, związek o działaniu spowalniającym trawienie skrobi, który może pomóc w redukcji poziomu cukru we krwi po posiłkach bogatych w węglowodany.
Choć potrzebne są dalsze badania kliniczne na ludziach, już dziś wiadomo, że regularne sięganie po agrest to prosty i smaczny sposób na wsparcie metabolizmu glukozy, bez konieczności sięgania po leki!
4. Agrest a profilaktyka nowotworów – mały owoc, wielki potencjał
Wiele badań potwierdza, że dieta bogata w owoce jagodowe takie jak agrest – jest powiązana z niższym ryzykiem rozwoju niektórych typów nowotworów, co czyni je ważnym elementem profilaktyki onkologicznej. Agrest zawiera kwas foliowy, związki fenolowe oraz witaminy C i E, które wspólnie wspierają organizm w neutralizowaniu stresu oksydacyjnego i stanów zapalnych – dwóch głównych czynników zwiększających ryzyko powstawania nowotworów.
W badaniach laboratoryjnych oraz na zwierzętach wykazano, że antocyjany obecne w agreście mogą hamować rozwój komórek nowotworowych. Szczególnie interesujące są wyniki dotyczące nowotworów jelita grubego, trzustki oraz piersi, gdzie obserwowano ograniczenie namnażania się komórek rakowych pod wpływem tych związków.
Antyoksydanty i polifenole zawarte w agreście nie tylko chronią komórki przed uszkodzeniem, ale mogą także wspomagać ich regenerację i przeciwdziałać mutacjom DNA, które leżą u podstaw wielu typów nowotworów.
Choć badania na ludziach wciąż są w toku, już dziś warto sięgać po agrest jako element codziennej, świadomej profilaktyki zdrowotnej. To mały krok o dużym znaczeniu – zwłaszcza gdy połączysz go z innymi jagodowymi superowocami dołączając do wakacyjnego wyzwania #JagodoweCodziennie które trwa przez całe lato na instagramie.
5. Błonnik – cichy bohater codziennego zdrowia
Agrest to owoc o wyjątkowo wysokiej zawartości błonnika – jedna filiżanka (100 g) dostarcza 3 g tego składnika. Co to dla Ciebie oznacza? Przede wszystkim – realne wsparcie w profilaktyce wielu chorób cywilizacyjnych, w tym otyłości, cukrzycy typu 2, chorób serca i niektórych nowotworów (głównie raka jelita grubego).
Błonnik pokarmowy zawarty w agreście działa wielotorowo:
- Błonnik rozpuszczalny spowalnia tempo trawienia i wchłaniania węglowodanów, co pozwala stabilizować poziom cukru we krwi, a także zwiększa uczucie sytości – mniej podjadania, więcej kontroli nad apetytem.
- Błonnik nierozpuszczalny zwiększa objętość stolca i wspomaga regularność wypróżnień, chroniąc tym samym przed zaparciami i wspierając zdrowie jelit.
Regularne spożycie błonnika z owoców takich jak agrest może także przyczynić się do obniżenia ciśnienia tętniczego i poziomu cholesterolu, co przekłada się na zdrowsze serce. Włączenie agrestu do diety to prosty sposób na codzienne budowanie odporności metabolicznej i jelitowej – fundamentu długowieczności.
6. Dla serca i naczyń krwionośnych
Agrest to również wsparcie dla serca i naczyń krwionośnych. Dzięki wysokiej zawartości związków, o których wspomniano już wyżej ten niepozorny owoc może aktywnie wspierać profilaktykę chorób sercowo-naczyniowych.
Polifenole i flawonoidy, takie jak antocyjany i flawonole, wykazują zdolność poprawy elastyczności naczyń krwionośnych, a także obniżania ciśnienia tętniczego, co ma bezpośredni wpływ na zmniejszenie ryzyka zawału serca i udaru mózgu.
Antyoksydanty obecne w agreście chronią frakcję LDL („zły” cholesterol) przed utlenianiem – procesem, który prowadzi do powstawania blaszki miażdżycowej i zwężenia naczyń krwionośnych. Regularne spożycie takich owoców jak agrest może spowolnić rozwój miażdżycy i zapobiec jej powikłaniom.
Obecny w agreście błonnik pokarmowy pomaga obniżyć poziom cholesterolu całkowitego i LDL, a także stabilizuje poziom cukru we krwi – co ma kluczowe znaczenie dla zdrowia serca, szczególnie u osób z zespołem metabolicznym lub cukrzycą typu 2.
Nie można zapomnieć także o potasie – pierwiastku regulującym ciśnienie krwi i rytm serca. Jego odpowiedni poziom pomaga zmniejszyć ryzyko nadciśnienia i przeciwdziała udarom.
Badania populacyjne jednoznacznie wskazują, że diety bogate w owoce jagodowe są silnie powiązane z niższym ryzykiem chorób serca – i to kolejny powód, by agrest stał się stałym elementem Twojego talerza.
7. Wsparcie koncentracji i pamięci
Agrest to nie tylko zdrowe serce i stabilna glikemia, to także paliwo dla mózgu! Dzięki wysokiej zawartości polifenoli, antyoksydantów i kwasów organicznych, ten owoc może wspierać funkcje poznawcze, chronić komórki nerwowe przed uszkodzeniem i zmniejszać ryzyko chorób neurodegeneracyjnych, takich jak udar czy choroba Alzheimera.
Komórki mózgowe są szczególnie narażone na uszkodzenia oksydacyjne, ponieważ naturalnie zawierają wysokie stężenia żelaza. Nadmiar tego pierwiastka może nasilać produkcję wolnych rodników, prowadząc do stresu oksydacyjnego i szybszego starzenia się neuronów. I tu z pomocą przychodzi agrest.
Zawarty w nim kwas cytrynowy pomaga hamować kumulację żelaza w komórkach, co może chronić przed uszkodzeniem neuronów i zmniejszać ryzyko wystąpienia zaburzeń poznawczych.
Dodatkowo obecne w agreście antyoksydanty, flawonoidy i fenole wykazują działanie ochronne wobec komórek mózgu – wspierają pamięć, koncentrację oraz mogą redukować ryzyko udarów i chorób otępiennych związanych z wiekiem.
Choć potrzebne są dalsze badania kliniczne, już dziś wiadomo, że regularne włączanie agrestu do diety to nie tylko smaczna przyjemność, ale także naturalny sposób na „zdrową głowę” – dziś, jutro i za 20 lat!
Polska potęga wśród agrestów
Polska to jeden z czołowych producentów agrestu na świecie. Hodowla odmian skupia się na jakości, plonach i odporności. To owoc stworzony dla lokalnego klimatu – wybierając go, wspierasz nie tylko zdrowie, ale i rodzimą gospodarkę.
Jak jeść agrest?
Agrest ma charakterystyczny smak – od intensywnie kwaśnego po słodkawy, przypominający lekko niedojrzałe winogrona. Im bardziej dojrzały owoc, tym łagodniejszy i słodszy smak. Jeśli chcesz jeść agrest świeży, szukaj słodszych odmian, ten kwaskowaty lepiej się sprawdzi w przetworach. Aby wykorzystać pełnię wartości odżywczych agrestu, najlepiej spożywać go na surowo. To wtedy zawiera najwięcej witaminy C i cennych fitoskładników, które niestety ulegają częściowemu rozkładowi pod wpływem wysokiej temperatury.
Przed jedzeniem warto oderwać końcówki – ogonek i kwiatostan – które są jadalne, ale mogą mieć nieco drewniany posmak. Agrest świetnie sprawdza się jako:
- przekąska „solo”,
- dodatek do sałatki owocowej lub letniej sałatki z rukolą,
- dodatek do jogurtu, owsianki czy granoli,
- składnik orzeźwiających koktajli z innymi owocami jagodowymi.
Znajdziesz go także w przepisach na kompoty, konfitury, ciasta, tarty, a nawet chutney pasujący do mięs i serów. Pamiętaj jednak, że obróbka cieplna zmniejsza zawartość witamin, a większość słodkich przetworów zawiera dodatkowy cukier – dlatego najwięcej korzyści przynosi agrest jedzony na świeżo.
Agrest poza sezonem?
Choć niełatwo go znaleźć w formie mrożonej w sklepie – warto go zamrozić samodzielnie w sezonie! Sprawdzi się zimą w cieście, kisielu, owsiance. Warto mieć go pod ręką cały rok! W sklpeach jest też dostępny agrest w formie liofilizowanej.
Ciekawostka botaniczna
Agrest w przeciwieństwie do truskawek naprawdę jest jagodą – nasiona znajdują się wewnątrz miąższu, co klasyfikuje go jako prawdziwy owoc jagodowy. I za to kochamy go jeszcze bardziej!
Dołącz do jagodowej rewolucji!
Pamiętaj o jagodowej sztafecie, która trwa aż do jesieni, masz swój sposób na agrest? Napisz w komentarzu, jak włączasz ten superowoc do swojej codziennej diety – i nie zapomnij o hasztagu #JagodoweCodziennie
Źródło: Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw
#Fundusze Promocji
Więcej infografik, zdjęć owoców, plantatorów - PressKit
Opracowanie sfinansowano ze środków Funduszu Promocji Owoców i Warzyw w ramach realizacji przez KZGPOiW kampanii „Czas na polskie superowoce! VII edycja".
Projekt jest realizowany pod honorowym patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Kontakt:
