Kantar zapytał Polaków o to, jakie znają diety? Najpopularniejsze okazały się diety bezmięsne: wegetariańska (34%) i wegańska (25%). Mimo rosnącej popularności diet z kategorii roślinnych, ciągle jemy za mało owoców i warzyw. Co gorsze, sądzimy, że jemy ich tyle ile trzeba. Plaster pomidora na śniadanie i ziemniaki na obiad to jednak zdecydowanie za mało. Zdaniem dietetyków taka ilość warzyw to „dekorowanie” posiłków, w których warzywa i owoce powinny stanowić połowę talerza. O tym jak powinien wyglądać zdrowy posiłek i dlaczego „talerz” wydaje się lepszym narzędziem edukacji niż kolejna modna dieta, postrzegana generalnie jako czasowe restrykcje – tłumaczy Ewa Trusewicz, dietetyk kliniczny, Dieta i Fitness.
Polacy najlepiej znają diety bezmięsne
Badania znajomości modeli żywieniowych zrealizował Kantar Public na reprezentatywnej grupie dorosłych Polaków. Wśród których ponad połowa (59%) zna założenia przynajmniej jednej diety.
- Spośród dostępnych sposobów odżywiania się, Polacy najczęściej deklarują znajomość diet bezmięsnych: wegetariańskiej (34%) oraz wegańskiej (25%).
- Jedna piąta badanych (21%) zna diety Kwaśniewskiego oraz kapuścianą, natomiast 16% - śródziemnomorską oraz Dukana.
- Niewielki odsetek respondentów (poziom 2%) deklaruje znajomość cenionych wśród dietetyków diet DASH, planetarnej, a także Fleksitarianizmu.
Popularność diet roślinnych jest w Polsce coraz większa. Nie trzeba jednak być wegetarianinem, ani weganinem, żeby korzystać z dobrodziejstw diet roślinnych. Wystarczy na przykład raz w tygodniu wprowadzić „dzień bez mięsa”, albo dzień bez produktów pochodzenia zwierzęcego, i to już będzie miało dobry wpływ na nasze zdrowie
mówi dietetyk kliniczny Ewa Trusewicz.
Być na diecie oznacza czasowe zaangażowanie
Słowo dieta oznacza ograniczenia. Mniejsze porcje, konieczność rezygnacji w używek, założenie samodyscypliny, pilnowanie się, ścisłego przestrzeganie narzuconych zaleceń. Zwykle też bez świadomości jak działa mechanizm pod nazwą „kolejna dieta cud”.
- Większość ludzi w pewnym momencie swojego życia chce schudnąć. Dieta kapuściana i dieta Dukana były popularyzowane w tym właśnie celu. Obie polegają na spożywaniu posiłków niskokalorycznych i niskotłuszczowych, trwają konkretny czas, a później możemy po prostu wrócić do normalnego trybu odżywiania. To jest ta druga strona medalu. Dlaczego jednak tego typu diety są popularne? Odpowiedź jest prosta, ludzie umieją wytrzymać ograniczenia tylko przez konkretny czas. Często nawet w ten sposób definiują swoje oczekiwanie – „proszę o szybki efekt, w krótkim czasie” - wyjaśnia dietetyk Ewa Trusewicz, Dieta i Fitness.
Podobne badania prowadzone były wśród dietetyków
Redakcja Dietetycy.org.pl przygotowała, na bazie opinii 52 dietetyków, ocenę 28 popularnych diet. Publikacja wyników miała miejsce w grudniu 2022 roku.
- Jaka dieta jest najlepsza? Wg. rankingu polskich dietetyków najzdrowszą i najlepszą jest obecnie dieta śródziemnomorska.
- Jakie diety są godne polecenia? Pozytywne oceny otrzymały dieta śródziemnomorska, dieta DASH, fleksitarianizm, dieta wegetariańska i dieta indeksu glikemicznego.
- Które diety nie są zalecane? Najniższe oceny otrzymały takie diety jak kapuściana, sokowa, Kwaśniewskiego i jajeczna.
Dieta śródziemnomorska z intrygująco niską znajomością
Tylko 16% Polaków zna zasady diety śródziemnomorskiej. To styl odżywiania charakterystyczny dla krajów basenu Morza Śródziemnego. U podstaw jej identyfikacji leżały zwyczaje żywieniowe ludzi tam zamieszkujących (na początku populacji Neapolu i Madrytu).
- Znajomość na tym poziomie to nie jest dużo. Za niska jest popularyzacja tej diety w mediach i zbyt skomplikowane jest jej tłumaczenie. Tak naprawdę dieta śródziemnomorska to jest po prostu więcej warzyw, więcej ryb, więcej warzyw strączkowych, oliwa i orzechy. Mając z tyłu głowy te zasady, każdemu bardzo łatwo byłoby ją wprowadzić. Warto ją przedstawiać w ten sposób – przekonuje dietetyk Ewa Trusewicz.
Debatę na temat popularności diet i sposobów popularyzacji podstawowych zaleceń żywieniowych zorganizował Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw. Realizowane przez producentów badania wspierają promotorów zdrowego odżywiania. Wyniki badań konsumentów kilkudziesięciu gatunków owoców i warzyw są dostępne dla wszystkich, na stronie WczorajNaTalerzu.pl
Talerz zamiast piramidy żywności i żywienia
- Poruszyliśmy wiele tematów, nie tylko dotyczących owoców i warzyw. Bardzo spodobała mi się popularyzacja „talerza”. To jest coś, co warto bardzo mocno promować. Według badań i naszych praktycznych doświadczeń w pracy z pacjentami, większość osób deklaruje, że je warzywa. Niestety jako konsumpcja warzyw prezentują zazwyczaj plaster pomidora na śniadanie i ziemniaki na obiad. No niestety, to jest za mała ilość, to jest garnish - dekorowanie – a nie solidny udział warzyw w posiłku. To jest w dyskusjach ekspertów bardzo mocno artykułowane – przypomina Ewa Trusewicz.
Głównym powodem tego, że Polacy nie spożywają większej ilości warzyw i owoców jest to, że sądzą, że nie muszą gdyż ilość, którą spożywają jest wystarczająca. Badania Kantar pokazują, że rośnie świadomość roli warzyw owoców w codziennym odżywianiu, ale Polacy nie wiedzą, ile powinni ich spożywać.
Jak powinien wyglądać nasz posiłek?
Na pytanie „jak powinien wyglądać posiłek?” wprost odpowiada tzw. talerz żywieniowy. Pozwala przypomnieć sobie, jakie produkty należy uwzględnić i jakie proporcje między nimi powinny być zachowane. W ten sposób łatwo można stworzyć dobrze zbilansowane posiłki, które dostarczą organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych.
Talerz jest czytelny i bezbłędny w interpretacji. Połowa tego co jemy to powinny być warzywa i owoce, jedna czwarta to produkty skrobiowe, jedna czwarta proteiny. Jest to zrozumiałe dla każdego i bardzo proste do wprowadzenia
pateny poleca dietetyk kliniczny Ewa Trusewicz, Dieta i Fitness.
Jemy mało owoców i warzyw, ale sądzimy, że tyle ile trzeba
Zgodnie z zasadami zdrowego odżywiania zaleca się, aby warzywa i owoce zajmowały co najmniej połowę jego powierzchni. Z badań Kantar Public, wynika, że 50% badanych ocenia, że je tyle warzyw i owoców, ile trzeba. Równolegle, większość (62%) Polaków przyznaje, że nie wie, ile warzyw i owoców powinno się spożywać, ani w pojedynczym posiłku, ani dziennie. To komplikuje sytuacje. Co innego bowiem nie wiedzieć, ale chcieć się dowiedzieć. A co innego nie wiedzieć, ale być przekonany, że jemy się tyle, ile trzeba.
Efekt jest taki, że mniej niż co piąty (19%) Polak wie, że warzywa i owoce powinny stanowić połowę tego co jemy. Bardzo porównywalny odsetek (17-18%) ludzi odżywia się zgodnie z tym uniwersalnymi zaleceniami zdrowego, dobrze zbilansowanego, odżywiania.
Badania realizuje Kantar Public dla w ramach projektu „CORE TEAM - promocja konsumpcji owoców i warzyw i forum współpracy sektora, II edycja”. Projekt realizowany jest przez Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw, jest finansowany ze środków Funduszu Promocji Owoców i Warzyw.
Źródło: Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw
Opracowanie sfinansowano ze środków Funduszu Promocji Owoców i Warzyw w ramach realizacji przez Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw projektu „CORE TEAM - promocja konsumpcji owoców i warzyw i forum współpracy sektora, II edycja”.
Projekt jest realizowany pod honorowym patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Kontakt:
